Zilhicce, “zi” sahip ve “hicce” hac kelimelerinin bileşiminden oluşan bir kelime olup sözlük olarak, “hac sahibi” ve “hac ayı” anlamındadır. Zilhicce hicrî, kamerî ayların sonuncusu ve “El- eşhuru’l hurum” (Haram Aylar) denilen (Zilkade, Zilhicce, Muharrem, Recep ) aylarının ikincisisidir.
Zilhicce ayının önem ve fazileti; islâmın beş temel şartından biri olan haccın bu ayda ifa edilmesinden, iki büyük dinî bayramdan biri olan Kurban Bayramı’nın bu ayda bulunmasından, Fecr suresinde tan yerinin ağarması ve on gece üzerine edilen yeminin müfessirlerin çoğuna göre bu on gecenin Zilhicce ayının ilk on gecesi olduğunu beyan etmelerinden kaynaklanmaktadır. Bu yıl (2023) Haziran ayının 19. Pazartesi günü Zilhicce ayının birinci günüydü.
Bugün Zilhicce ayının 5. gününü yaşmaktayız.
Haziran ayının 26. günü sözlükte “düşünmek, akıl yormak; sulamak, suya kandırmak” anlamlarında olan “Terviye” günüdür.
27 Haziran Salı günü ise sözlük olarak “belirli bir günün, olayın bir önceki günü veya ona yakın günler, ön gün anlamlarında olan “Arife” (arefe) günüdür.
28 Haziran Çarşamba günü de Kurban Bayramı’nın birinci günüdür.
Kurban Bayramı günleri 4 gündür. Zilhicce ayının ilk günlerinde tutulan oruçların sevabı çok, fazileti büyüktür.
Halk arasında 10 gün orucu diye bilinse de tutulacak oruç dokuz gündür.
Çünkü 10. gün bayram olup bayram günlerinde oruç tutmak ise haramdır.
Zilhicce ayının ilk günlerini zikirle, fikirle, oruçla, hasta ziyaretleriyle, sadaka vermekle, salih ameller işleyip günahlardan kaçınmakla değerlendirmek gerekir.
Böylesi önemli günlerde iyi ve güzel işler yapmanın sevabının büyük olacağı gibi tam tersine dinen yasaklanmış olan işleri yapmanın da günahının daha ziyade olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.
Zilhicce ayında, teşrîk tekbirleri vardır.
Hanefîlerce vacip olan bu tekbirler farz namazlardan sonra getirilmelidir.
Teşrîk tekbirleri arefe günü sabah namazında başlayıp, bayramın dördüncü günü ikindi namazının kılınmasıyla son bulmakta, toplamda 23 vakit sürmektedir.
Yirmi üç farz namazın hemen ardından birer defa “Allahu Ekber, Allahu Ekber, Lâ ilâhe illâllahu vallahu ekber. Allahu Ekber velillâhil- hamd.” diye tekbir getirilir ki, buna “teşrîk tekbiri” denilmektedir.
Anlamı: Allah cc her şeyden büyüktür.
Allah cc her şeyden büyüktür. Allah’tan cc başka ilâh yoktur.
O Allah cc her şeyden büyüktür. Allah cc her şeyden büyüktür.
Hamd Allah’a cc mahsustur.
Ekber en büyük demektir.
Teşrîk tekbirlerinin başlangıcını Hz. İbrahim’in (s.a) oğlu İsmail’i (a.s) kurban etme olayına dayandıran rivayetler de vardır.
İsmail’in (a.s) kurban edileceği esnada Cebrail (a.s) gökten bedel olarak bir koç getirir ki bu koçun Hz. Adem aleyhisselâmın oğlu Habil’in kabul edilen kurbanı olduğu da rivayet edilmektedir.
Dünya semasına ulaştığında Cebrail (a.s) “Allahu Ekber, Allahu Ekber” diyerek tekbir getirir.
İbrahim (a.s) bu sesi işitince başını göğe çevirir ve onun bir koçla geldiği görünce “Lâ ilâhe illâllahu vallahu ekber” diye cevap verir.
Bu tekbir ve tevhid kelimelerini işiten ve kurban edilmeyi bekleyen İsmail (a.s) da; “Allahu Ekber Velillâhil- hamd” der.
Kurban edilmekten kurtulmuş olur.
Böylece kıyamete kadar sürecek bir teşrîk tekbirleri başlatılmıştır.
(İsmail maddesi, El- mavsili, elihtiyâr li ta’lilil- muhtar)
Teşrîk tekbirlerini ister cemaatle kılınan isterse de tek başına kılan, kadın, erkek, mukim, seferi oluşu farketmeksizin her müslümanın farz namazlardan sonra belirlenmiş olan vakitlerde getirmesi gerekir.
Teşrîk tekbirleri, teşrîk günlerinde kazaya kalan namazların aynı günlerde kaza edilmeleri halinde namazların sonunda da getirilir.
Kılınan namaz içinde sehiv secdesini getektiren bir durum oluşursa önce sehiv secdesi yapılır. Sonra tekbir getirilir.
Namaz sonunda tekbir getirilmesi unutulursa yerinden kalkılmayıp gülme, dünya kelâmı konuşma gibi namazı bozacak bir hal meydana gelmediyse hemen getirilmekle ifa edilmiş olur.
Aradan zaman geçince tekbir getirilmez.
Şimdiden Kurban Bayramı’mızı tebrik eder, Zilhicce ayının ve bayramın kendimiz, ailemiz, milletimiz islâm âlemi ve insanlık için hayırlar getirmesini yüce Rabbimden niyaz ederim.
Cumamız hayra vesile olsun.
Selamlarımla.
News
